Osmanlı'ya Sığınanlar
Bayram Nazir

1848-1849 Macar İhtilali'nin Rüs ve Avusturya orduları tarafından bastırılması üzerine, başta Macar Kralı Lajos Kossuth olmak üzere bakanlar, üst düzey askeri ve sivil yöneticiler Osmanlı Devleti'ne iltica ettiler.
Osmanlı'ya iltica edenler arasında çok sayıda Polonyalı da vardı. Macar Kralı Lajos Kossuth sığınmak üzere Osmanlı sınırına geldiği zaman Sultan Abdülmecid'e bir mektup göndermiş, kendisi ve yanındakiler için sığınma talebinde bulunmuş ve Osmanlı Hükümeti'nin bu sığınma talebine nasıl baktığını Sultan'dan öğrenmek istemişti. Sultan da verdiği cevapta mültecilerin kendisinin misafiri olduklarını, saçlarının bir teline zarar gelmektense tebaasından 50.000 kişinin kurban edilmesini yeğleyeceği cevabını vermişti.
Sultan Abdülmecid, Rusya ve Avusturya'nın mültecilerin kendilerine iade edilmeleri için, Bâbıâli üzerinde yoğun baskı kurdukları dönemde şu deklarasyonu yayınladı: "Tacımı veririm, tahtımı veririm fakat, devletime sığınanları asla geri vermem." Gerek Kossuth'un elimizdeki mektupları gerekse mültecilerin hatıralarından Türklerin kendilerine gösterdiği üstün misafirperverliğin onların üzerinde memnuniyet verici bir etki bıraktığı açıkça anlaşılmaktadır.
Nitekim Kossuth, Osmanlı Devleti'nden ayrıldıktan sonra İngiltere'de yaptığı konuşmada hayatını güvence altına alan ve kendisini düşmanlarına teslim etmeyen Türkleri şu şekilde övmüştü. "Bugünkü hayatım ve hürriyetime sahipliğim Avusturya ile Rusya'nın tehditlerine, baskılarına rağmen beni ve arkadaşlarımı muhafaza eden Türkler sayesindedir. O Türkler ki, yüksek hislerle ve insan haklarına saygılı oluşları ile tüm tehditlere boyun eğmediler. Türk milleti bu yönüyle üstün bir güce sahiptir. Türkiye'nin bugün ve istikbalde mevcut olması Avrupa'nın ve insanlık aleminin yararınadır. Ben, Türklerden gördüğüm lütuf ve saygının hatıralarıyla yaşayacağım."
(456 Sayfa / Osmanlı'ya Sığınanlar, Macar ve Polonyalı Mülteciler / Bayram Nazır / Yeditepe Yayınevi / Edebiyat ve Tarih Dizisi / www.turkkitap.de / Türk Kitabevi Tel: 0049 69 250506)